JEZIORO TAJEMNIC. Zapadnięcie się tytułowych pieczar miało być przyczyną zatopienia dwa wieki temu w jeziorze Drawsko koszar wojskowych. Istnienia podwodnych grot nie można wykluczyć. Zagadką pozostaje, skąd o nich może wiedzieć miejscowa ludność. Co wiemy w tej sprawie?
O zwieńczonych sukcesem poszukiwaniach czaplineckiej legendy – placu ćwiczebnego wojska, który osunął się od jeziora dwa wieki temu – już pisaliśmy. Ta legenda okazała się faktem, choć brakuje jednoznacznych dowodów na sposób, w jaki doszło do tych wydarzeń. Najprawdopodobniej nie chodziło o zapadnięcie się kredowej jaskini, lecz o osuwisko grząskiego gruntu, który z jakichś przyczyn spłynął po zboczu na dno jeziora.
Co na to naukowcy?
– Nie natrafiono na dowody, które by potwierdzały informację, jakoby przyczyną osuwiska było zapadnięcie się kredowego podłoża jeziora – napisał doktor nauk o Ziemi Andrzej Osadczuk z Uniwersytetu Szczecińskiego, w artykule „Zobaczyć niewidzialne” („Magazyn Nurkowanie”, 12/2010). – Badania sejsmoakustyczne z wykorzystaniem sub-bottom profilera nie ujawniły jak dotąd istnienia pustych przestrzeni czy też jaskiń pod dnem jeziora, które by można uznać za „podwójne dno”, o którym wciąż krążą opowieści. Nie oznacza to, że nie jest prawdopodobne istnienie takich pustek – zaznacza naukowiec.
I dodaje: Jezioro Drawsko znajduje się w obrębie struktury geologicznej określanej jako Wał Kujawsko – Pomorski, będącej tektonicznym wypiętrzeniem kompleksu skał starszego podłoża. W obrębie tego kompleksu znajdują się utwory wieku kredowego i jurajskiego, które w wyniku przebiegających miliony lat temu deformacji tektonicznych występują na tym obszarze stosunkowo płytko pod powierzchnią ziemi (widać to na rycinie pokazującej przekrój geologiczny). Wśród utworów jury spotyka się skały wapienne, a więc podatne na chemiczną erozję. Konsekwencją takiej erozji są zjawiska krasowe, takie między innymi, jak powstawanie w obrębie skał wapiennych różnej wielkości pustek o charakterze szczelin, kawern i jaskiń. Ponieważ w podłożu osadów czwartorzędowych budujących współczesne dno jeziora Drawsko występują osady wapienne, nie można wykluczyć, że w ich obrębie mogą występować puste przestrzenie, mogące stwarzać wrażenie podwójnego dna. Pytanie: skąd miejscowa ludność mogłaby o tym wszystkim wiedzieć?
Pytanie o źródła tej wiedzy może być najbardziej intrygującym wątkiem tej historii…
Dodajmy, że informacje o pokładach kredy w okolicy nie są wyssane z palca. Na znajdującej się na Drawsku wyspie Bielawie, piątej co do wielkości wyspie śródlądowej w Polsce, eksploatowano kiedyś złoża białej kredy jeziornej. Stąd pochodzi jej nazwa.
Przekrój geologiczny – jezioro Drawsko i okolice. Ryc. pochodzi z art. dr A. Osadczuka („Magazyn Nurkowanie”, 12/2010).
