Historyczny kalejdoskop znad brzegów jeziora Drawsko (cz.2)

JEZIORO TAJEMNIC. Rzadko zdajemy sobie sprawę z tego, że wydarzenia, które rozegrały się w w okresie od końca XIII do początku XV wieku nad jeziorem Drawsko, zadecydowały na kilka następnych stuleci o przebiegu znacznego odcinka granicy na północno-zachodnim krańcu państwa polskiego – pisze regionalista z Czaplinka Zbigniew Januszaniec w drugiej części tekstu.

Zaczęło się od dokumentu księcia wielkopolskiego – późniejszego króla polskiego – Przemysła II z 1286 roku, nadającego zakonowi templariuszy rozległy obszar w rejonie jez. Drawsko i górnego biegu Drawy. Rezultatem decyzji  Przemysła II było powstanie w rejonie jeziora Drawsko jednostki terytorialnej, określanej często przez badaczy mianem komandorii tempelburskiej, która na mapie Polski przybrała kształt charakterystycznego – skierowanego na północ – „wybrzuszenia” będącego przedłużeniem ziem wielkopolskich. Dalsze losy tego obszaru były niezwykle burzliwe.

Po śmierci Przemysła II ziemie te, administrowane nadal przez templariuszy, przeszły około 1300 roku w posiadanie Brandenburgii. W roku 1312 papież rozwiązał zakon templariuszy polecając przekazanie jego dóbr zakonowi joannitów. Wbrew postanowieniu papieża, w roku 1319 Brandenburczycy przekazują zawładniętą komandorię pod zwierzchnictwo biskupów kamieńskich. Nadzór biskupów trwał do roku 1345, kiedy to nastąpiło ostateczne przekazanie tych terenów zakonowi joannitów. Dla zwiększenia obronności siedziby komandorii joannici wznieśli w latach sześćdziesiątych XIV wieku dwa zamki asekurujące Czaplinek, od południa – w Machlinach i od północy – w Drahimiu (obecnie: Stare Drawsko).

W roku 1366 Kazimierz Wielki kupuje od joannitów zamek w Czaplinku, a w 1368 roku na mocy układu drawskiego odzyskuje dla Polski cały obszar komandorii tempelburskiej z Czaplinkiem i z Drahimiem. Joannici pozostają na ziemi czaplineckiej jako lennicy polscy. Prowadzą jednak własną politykę, sprzeczną z interesami Polski, zacieśniając związki z Brandenburgią, a następnie z Krzyżakami. W wyniku konfliktów zbrojnych, których areną stała się ziemia czaplinecka, w latach siedemdziesiątych XIV wieku spalone zostały zamki w Czaplinku i w Machlinach, ale joannici nadal czują się bardzo pewnie w murach twierdzy drahimskiej. W roku 1407 król Władysław Jagiełło w końcu usuwa z drahimskiego zamku nielojalnych joannitów a następnie tworzy z tych terenów starostwo z siedzibą w Drahimiu.

Od tej pory losy ziem leżących w rejonie jez. Drawsko na wiele lat ściśle związały się z burzliwymi dziejami zamku drahimskiego, który przez następnych ponad 250 lat pozostawał najbardziej na północ wysuniętą twierdzą wielkopolską. O militarnym i strategicznym znaczeniu tej twierdzy świadczy to, że w 1426 roku  wizytował ją sam król Władysław Jagiełło. Utworzone przez Jagiełłę starostwo drahimskie, na którego terenie leżało jezioro Drawsko, weszło w skład dóbr królewskich, co sprawiało, że obszar ten znajdował się w stałym kręgu zainteresowań królów polskich. W wyniku wszystkich opisanych wyżej wydarzeń na mapie Polski aż do 1668 roku widoczne było charakterystyczne, skierowane ku północy zakrzywienie granicy państwowej.

        To jednak jeszcze nie jest koniec historycznych ciekawostek związanych z jeziorem Drawsko. I jego okolicami. W scenerii tego jeziora na przestrzeni dziejów rozegrało się także wiele innych niezwykle interesujących wydarzeń zarówno o znaczeniu lokalnym jak i wydarzeń ważnych dla Polski, a niejednokrotnie ważnych nawet dla całej naszej części Europy. Mam nadzieję, że zainteresuje Czytelników krótki przegląd wybranych wydarzeń historycznych. Poświęcone będą im następne części „Historycznego kalejdoskopu znad brzegów jeziora Drawsko.(cdn.)

 

                                                                                        Zb. Januszaniec